Σάββατο 2 Απριλίου 2011

Atenistas, Aeolistas, και άλλα....νέα μέσα ολοκληρωτισμού

"Η διακυβέρνηση του θεάματος που σήμερα διαθέτει όλα τα μέσα πλαστοποίησης του συνόλου της παραγωγής και της αντίληψης, είναι απόλυτος κύριος των αναμνήσεων όπως είναι ανεξέλεγκτος κύριος των σχεδίων που διαμορφώνουν το απώτερο μέλλον. Κυριαρχεί παντού απόλυτα, εκτελεί τις αποφάσεις που παίρνει με συνοπτικές διαδικασίες.
      Σε τέτοιες συνθήκες μπορεί να δει κανείς να ξεπροβάλλει ξαφνικά, με μια καρναβαλιστική ελαφρότητα, μια παρωδία για το τέλος του καταμερισμού της εργασίας και μάλιστα την κατάλληλη στιγμή αφού συμπίπτει με τη γενική κίνηση αφανισμού κάθε πραγματικής δεξιότητας. Έτσι μπορείς να δεις ένα χρηματιστή να τραγουδά, ένα δικηγόρο να γίνεται καταδότης της αστυνομίας, ένα φούρναρη να εκθέτει τις λογοτεχνικές του προτιμήσεις, έναν ηθοποιό να κυβερνά, ένα μάγειρα να φιλοσοφεί πάνω στις στιγμές του ψησίματος σαν ορόσημα στην παγκόσμια ιστορία. Καθένας μπορεί να ξεπροβάλλει μέσα στο θέαμα προκειμένου να επιδοθεί δημόσια, ή καμιά φορά να αφοσιωθεί κρυφά, σε μια τελείως διαφορετική δραστηριότητα από την ειδίκευση χάρη στην οποία είχε γίνει αρχικά γνωστός. Εκεί που η κατοχή "status διαμεσολαβητή" έχει πάρει σημασία απείρως μεγαλύτερη απ'την αξία αυτού που είναι ικανός να κάνει κάποιος πραγματικά, είναι φυσικό αυτό το κύρος να μεταβιβάζεται εύκολα και να παρέχει το δικαίωμα της λάμψης, με τον ίδιο τρόπο, οπουδήποτε αλλού. Το πιο συνηθισμένο είναι τα σωματίδια του μιντιατικού χώρου να συνεχίζουν επιταχυνόμενα την απλή τους καρριέρα στον εγγυμένο από κύρος θαυμαστό κόσμο. Αλλά συμβαίνει επίσης αυτή η μιντιατική μετάβαση από θέση σε θέση ν'αποτελεί το κάλυμμα πολλών επιχειρήσεων, επισήμως ανεξάρτητων, αλλά στην πραγματικότητα κρυφά συνδεδεμένων μέσω επι τόπου δικτύων". 

Το να επαινέσουμε τον Ντεμπόρ γι'αυτό το απόσπασμα όπως και για όλα τα Σχόλια πάνω στην κοινωνία του Θεάματος που εκδόθηκε το 1988 θα ήταν τελείως άχρηστο σε σχέση με την κριτική που μας επιτρέπει να κάνουμε ώστε να κατανοήσουμε την θεαματική μας εποχή, την θεαματική πολιτεία που ζούμε. Το παρακάτω ζήτημα δεν παρουσιάζει ακαδημαϊκό ενδιαφέρον στο βαθμό που χρειάζεται αντίσταση σε κάθε νέο μέσο της κοινωνίας του θέαματος.

Όπως και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας όπου η θεαματική πρόοδος έσβησε για πάντα τις μνήμες και τις πρακτικές αλληλεγγύης που κυνηγάν μάταια κι επιλεκτικά οι νέοι στερημένοι της καθαριότητας και του κράτους-πρόνοιας, μαζεύτηκαν "πολίτες που παραμένουν ενταγμένοι σε φορείς  και σε άλλους χώρους όσοι είναι, και σαν μια ζωντανή κοινότητα μοιράζονται την πίστη τους στην προοπτική μιας καλύτερης Μυτιλήνης μέσα από την αναζωογονητική δύναμη της δράσης τους" σύμφωνα με τον ιδρυτικό λόγο του δημοσιογράφου που πρωτοστάτησε στην πρώτη συγκέντρωση κίνησης πολιτών για παρεμβάσεις στην πόλη της Μυτιλήνης (για αποσπάσματα από αυτή την συγκέντρωση, http://vimeo.com/17270299).

Η κίνηση αυτή είναι θεαματική όσο τα μέσα μιας πρωτοβουλίας που φιλοδοξεί να πάρει λίγη από τη δόξα του κράτους και του ιδιώτη που καθαρίζουν δρόμους κι οργανώνουν θεάματα. Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι Aeolistas προέβησαν σε ένα καθαρισμό πλατείας, σε έναν άλλον για φανάρια και σήματα τροχαίας, σε μια μουσική εκδήλωση, σε μια ποδηλατοπορεία με αίτημα ποδηλατοδρόμους κι ετοιμάζονται πλέον για τον καθαρισμό ενός οθωμανικού μνημείου. Ανεξάρτητα απ'ό,τι ισχυρίζονται τα μέλη της, εδώ θα πρέπει να σημειώθει ότι μια τέτοια κίνηση που επικαλείται σε κείμενό της την νομιμότητα χωρίς να είναι αναγνωρισμένη από το κράτος που φέρεται ως ελληνική δημοκρατία, αποτελεί την πιο ώριμη μέχρι στιγμής έκφραση του σύχρονου ολοκληρωτισμού, δηλ. της μίξης Κράτους και Οικονομίας σε ένα καλά χωνεμένο Θέαμα. Διότι την ώρα λοιπόν που τα δικαίωματα του ανθρώπου στα οποία υποτίθεται ότι βασίζονταν τα δικαιώματα του πολίτη έχουν χάσει κάθε νόημα κάτω από την πίεση της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας, τροφίμων και όπλων, βλέπουμε το χτίσιμο ενός χωριστού "πατριωτισμού" από νέους σταυροφόρους "της κοινωνικής συνοχής, της ποιότητας ζωής και της διαχείρισης του περιβάλλοντος". Όσοι κι όσες δεν κοιμούνται όρθιοι αλλά θυμούνται τα λόγια τα ωραία, τα παχυά, ξέρουν ότι δεν υπάρχει καμιά πατρίδα και καμιά κοινωνία πολιτών στον κόσμο που χάνεται ανεπιστρεπτί λόγω νέων επιταγών... Ας έχουμε λοιπόν το νου μας στην μεταμόρφωση του καθωσπρεπισμού στoν μικροαστικό εθελοντισμό που υπόσχεται να αναλάβει, σύμφωνα με το κείμενο του, "κάθε είδους απόκληρους, ζητιάνους, χρήστες ναρκωτικών και μετανάστες". Κάθε νέα "φιλανθρωπία" πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κίνδυνος αφού η ανθρωπιστική δράση έχει διαχωριστεί από την πολιτική εδώ και πάρα πολύ καιρό.